Ik ga het boek hier niet samenvatten, leest u het gerust, het is maar 150 pagina's, ik had het in een paar uur uit, en het is heel aardig om te lezen, het gaat over marktwerking en productiviteit als maat der dingen en het primaat van de economie enzo.
In het boek viel mij iets op. Thomas Decreus voert een paar categorieën mensen op die veelal het verwijt krijgen niet productief te zijn. Werkloze mensen. Immigranten. Mensen die in de sociale of culturele sector werkzaam zijn. Weg ermee, ze verdienen niets, ze kosten alleen maar. Overigens, leuk detail: immigranten kunnen het niet goed doen, want als ze niet werken zijn het klaplopers en als ze wel werken pakken ze onze banen af. Maar dat terzijde.
Wat mij opviel was dat ambtenaren niet onder dit rijtje werden geschaard. Terwijl dat er toch heel veel zijn, en ze helemaal niet productief zijn. Over kosten gesproken. Ik ben er ook zo een. Maar anderzijds, Decreus is een Belg, en misschien kijkt men in België heel anders tegen ambtenaren aan. In dat geval kan ik altijd nog emigreren.
Ik heb er meermaals over getwitterd, over die ambtenaren. De vooroordelen zijn taai, en ik ga een en ander voor u op een rijtje zetten, dat leest misschien wat prettiger.
Vooroordelen
De vooroordelen. De ambtenaar is een specifiek soort niet ondernemend, ja, een uitgesproken lui wezen. Ambtenaren hebben daarbij ook nog een bevoorrechte status. En dan kunnen ze ook nog eens niet ontslagen worden, en als ze al ontslagen worden hebben ze nog recht op wachtgeld ook. Enfin, het gebruikelijke gebral dat in PVV-kringen enorm populair is. Vraagt u zich maar rustig af waarom. Iets met een rechtsstaat. Ik ga er ondertussen iets over zeggen.
Wachtgeld
Om maar met het laatste te beginnen: het wachtgeld voor ambtenaren is in 2002 afgeschaft. Inderdaad, dat is 11 jaar geleden. Ambtenaren krijgen WW met een bovenwettelijke regeling, maar bovenwettelijke regelingen kom je wel in meer sectoren tegen, precies weet ik dat niet, maar bovenwettelijk betekent in feite, dat het elk moment kan worden ingeleverd door de bond, die dol is op wisselgeldje spelen. Voor de bestuurderen (lees: politici) geldt dit niet, dat weet u denk ik wel, zij hebben nog altijd een wachtgeldregeling.
Ontslagbescherming
Niet ontslagen kunnen worden valt ook nog wel tegen (ik citeer hier geheel toevallig uit de rechtspositie van een wat grotere gemeente uit het midden van het land):
Ontslag wegens reorganisatie
Artikel 8:7
1. Ontslag als gevolg van reorganisatie kan aan de ambtenaar worden
verleend wegens:
a. opheffing van zijn functie;
b. verandering in de inrichting van de dienst waarbij hij werkzaam
is;
c. verminderde behoefte aan arbeidskrachten.
2. Ontslag op grond van dit artikel kan ook gedeeltelijk worden verleend.
3. Bij ontslag op grond van het eerste lid worden de bepalingen zoals
bedoeld in de uitvoeringsregeling ‘Sociaal Statuut’ (XXX 15e) in acht
genomen.
4. Bij ontslag op grond van dit artikel wordt een opzegtermijn van drie
maanden in acht genomen.
En dan kunnen ze ook nog willekeurig iets verzinnen tegen u:
Nader te bepalen ontslaggrond
Artikel 8:13
1. Burgemeester en wethouders kunnen bepalen dat een ambtenaar kan
worden ontslagen op een nader te bepalen grond, die niet valt onder
de gronden in vorige artikelen van dit hoofdstuk genoemd.
Bij de betreffende gemeente is onlangs een massaontslag gevallen. Zo'n 10% moet eruit. Gelukkig is er een Sociaal Statuut onderhandeld met de bonden. Staat ook in de Rechtspositie. Zo'n statuut is bij een bedrijf voor zover ik weet meestal bij gelegenheid van een plotselinge ontslaggolf ter plekke in elkaar getimmerd, bij de gemeente in het midden van het land geldt het permanent. U krijgt twee jaar de tijd om iets anders te vinden en men moet u daarbij helpen; daarna is het alsnog "Daar is het gat van de deur". Je vraagt je af waarom de gemeente permanent zo'n statuut nodig heeft, maar soit.
Het opheffen van een functie is niet zo moeilijk. Je reorganiseert en beschrijft de functies opnieuw. Nu ga je creatief te werk en zorgt dat zo min mogelijk mensen 'functievolger' zijn, zodat je lekker je gang kunt gaan. Om maar de kortste weg te bewandelen, iedereen die je eruit wilt hebben krijg je eruit. Ik hoor nog weleens wat, zowel van ambtenaren als van een advocaat, en ja hoor. Details krijgt u niet van mij. Maar misschien verklaart het de populariteit van reorganiseren.
Salaris en emolumenten
Dan het salaris en de emolumenten. Uiteraard doen wij niet aan winstdeling (wij kosten alleen maar), auto's van de zaak zijn zeer zeldzaam, en wij krijgen een keer per jaar een half dagje uit. Mijn salaris op een HBO-baan van 32 uur is ca. € 1800 netto en ik zit bijna aan mijn top. Dit is een deeltijdfunctie ja, wij werken voltijds 36 uur per week, daar is destijds salaris voor ingeleverd, dus ik krijg nu bruto 32/36 van het voltijdssalaris. Daarboven krijg ik vakantiegeld, en een soort van kleine 13e maand. Ik vind het zelf een prachtig salaris, ik kan er prima van leven. Mijn broer, die bij een grote spaarlampenfabriek in het zuiden des lands werkt, ook op HBO-niveau, vindt het een belediging, maar ik vind dat ik leuk werk heb, en ik vind het leuk om u te dienen. Ja, stom, maar zo is het nu eenmaal. U hoort mij zeer beslist niet klagen.
Pensioen
Het pensioen. Wij bouwen pensioen op, maar wij hebben daarbij een nadeel. Stel dat ik op de dag dat ik met pensioen ga (als ik dat ooit meemaak, want niemand van mijn leeftijd weet wanneer dat zal zijn) besluit dat ik onverwijld Nederland verlaat, wat niet ondenkbeeldig is, dan heb ik een apart soort van pech. U mag uw bedrijfspensioen meenemen naar het buitenland, de deur achter u dichttrekken, en u hoort nooit meer iets. Belasting betaalt u ter plekke en u leeft als een vorst, als u het juiste land uitzoekt. Zoniet de ABP-er. Mijn belasting en heffingen worden bij de grens ingehouden en ik krijg een netto salaris overgemaakt. Dat staat in een wet, schijnt. Ik word dus gediscrimineerd omdat ik ambtenaar ben, maar goed, ik houd van dit land, al wil ik het dan misschien wel verlaten, dus ik zal tot mijn laatste zucht meebetalen aan uw wegen, uw dijken, uw ambtenaren en uw politici. Graag gedaan.
Lui
De legendarische luiheid van ambtenaren. Dat valt ook wel tegen. Ik ben zelf enorm lui, maar ik ben kansloos bij een baas die bij de politiek wil scoren met de vruchten van mijn werk, en dat willen ze tegenwoordig allemaal. Kortom als ik in slaap val maken ze mij genadeloos weer wakker, zodat ik mij genoodzaakt zie om de volle 8 uur van mijn werkdag te besteden aan werken.
Ambtenarenstatus
De ambtenarenstatus, ik weet eigenlijk niet eens wat dat is, want zoals hierboven beschreven is een reorganisatie een probaat middel om de boom eens flink uit te schudden, en reorganisatie is tegenwoordig een permanente staat van zijn, maar goed, het schijnt iets bijzonders te zijn, bij gelegenheid, als ik zo doorga, kom ik er vast nog weleens achter wat ik daaraan heb.
Taak
Dan mijn taakopvatting. Ik meen, dat het mijn taak is, desnoods tegen de boven mij gestelden in, om toe te zien dat uw rechten dan toch minstens door mijzelf met respect worden behandeld. Ik heb dan ook weleens een opdracht moeten weigeren omdat ik meende (en ik had daarin gelijk) dat deze niet strookte met de rechten zoals deze in de op mijn taakgebied van toepassing zijnde wet voor u zijn beschreven. Ondanks gesputter van mijn leidinggevende (ja zeg, de wet, de wet...) hield ik voet bij stuk en won. Ik ben helemaal geen held, dus het huilen stond mij nader dan het lachen.
Flexibilisering
Tot slot. Kijk nog maar eens goed naar uw ambtenaar, want het is een bedreigde diersoort. Steeds meer taken worden uitbesteed. Maar ook als de taak door het overheidsorgaan zelf wordt uitgevoerd wil dat nog niet zeggen dat u een ambtenaar voor u heeft. Meer en meer wordt gewerkt met werknemers via een payrollbedrijf. Flexibilisering van de arbeid, heet dat. Niemand bij ons wordt nog aangenomen als ambtenaar voor een jaar, met een vast contract bij gebleken geschiktheid. Echt helemaal niemand. Nou ja, in de hogere echolons soms. Dus geen rechtspositie, geen rechtspositioneel salaris, geen vast contract. Terwijl de bonden aan de voordeur onderhandelen over de anderhalve man en een paardenkop die straks nog ambtenaar is, stromen aan de achterkant de medewerkers van het tweede garnituur binnen. Kijk hier voor de laatste ontwikkelingen op dit gebied.
Doei
Ik dien u met genoegen. Ik heb daar schik in. Het werk zelf is leuk. Ik hoef geen leaseauto maar rijd heel tevreden rond in mijn Peugeootje van € 2800. Ik vind dat ik zat verdien. Voor u zit een tevreden mens. Opmerkingen over luie ambtenaren kan ik wel hebben, net zoals werklozen, arbeidsongeschikten, buitenlanders en sociaal cultureel werkers dat blijkbaar maar moeten kunnen hebben. We zijn ook niet allemaal helden, sterker nog, knuppels heb je overal. Maar net zo min als de receptioniste van de ABN AMRO verantwoordelijk is voor het graaibeleid van de leiding ben ik dat voor het overheidsbeleid. Maak die denkfout niet. Het gros van de ambtenaren staat tussen u en dat overheidsbeleid. Wij doen wat wij kunnen. U zult ons nog missen. Doei.
O ja. By the way. Fred Spijkers, was dat niet een ambtenaar?
Het moest maar eens gezegd worden...
BeantwoordenVerwijderen